شاید برای شما هم سوال پیش بیاید که آیا آسانسور ساختمان‌های کم‌ارتفاع با ساختمان‌های مرتفع متفاوت است؟! پاسخ این سوال مثبت است. آسانسورها انواع متفاوتی‌اند که هر کدام کاربرد خود را دارند. 

همین‌طور آسانسورها با توجه به تعداد طبقات هم به انواع متفاوتی دسته‌بندی می‌شوند. در این مقاله می‌خواهیم آسانسور هیدرولیک را بررسی کنیم که برای چه نوع ساختمان‌هایی مناسب است و چه فوایدی دارد.

آسانسور هیدرولیک چیست؟

در تعریف آسانسور و انواع آن آمده که آسانسور هیدرولیک نوعی آسانسور است که با استفاده از سیستم هیدرولیک برای بالا و پایین بردن کابین آسانسور کار می‌کند. این سیستم از یک پمپ هیدرولیک، سیلندرهای پر از مایع و یک مخزن برای ذخیره سیال هیدرولیک تشکیل شده است. 

هنگامی که آسانسور به طبقه فراخوانی می‌شود، پمپ سیال هیدرولیک را به داخل سیلندرها فشار می‌دهد و باعث می‌شود کابین آسانسور به سمت بالا حرکت کند. برای پایین آوردن کابین آسانسور، پمپ سیال هیدرولیک را دوباره به مخزن رها می‌کند.

آسانسورهای هیدرولیکی دسته‌بندی‌های متفاوتی دارند که در اینجا توضیح آن‌ها به‌طور خلاصه آورده شده است. انواع آسانسور هیدرولیک عبارت‌اند از:

آسانسور هیدرولیک تک‌پایه (Single-Stage Hydraulic Elevator):

•    در این نوع آسانسور، یک سیلندر هیدرولیکی و یک واحد پمپ هیدرولیک استفاده می‌شود.
•    مناسب برای ساختمان‌های کوچک یا با ارتفاع کم.

آسانسور هیدرولیک دوپایه (Dual-Stage Hydraulic Elevator):

•    این نوع آسانسور دارای دو سیلندر هیدرولیکی است که به‌ صورت ترکیب شده عمل می‌کنند.
•    مناسب برای ساختمان‌های با ارتفاع بالا و نیاز به باربری بیشتر.

آسانسور هیدرولیک موتور‌خانه‌ای (Machine-Roomless Hydraulic Elevator):

•    در این نوع آسانسور، واحد پمپ و سیستم هیدرولیک در داخل شافت آسانسور نصب می‌شود و نیاز به موتورخانه جداگانه ندارد.
•    مناسب برای ساختمان‌های با فضای محدود.

آسانسور هیدرولیک با سوپاپ (Hydraulic Elevator with Plunger):

•    این نوع آسانسور دارای یک سوپاپ برای کنترل جریان روغن هیدرولیک است.
•    مناسب برای کاربردهای خاص از جمله آسانسورهای صنعتی یا آسانسورهای با سرعت بالا.

آسانسور هیدرولیک جک مستقیم:

•  جک مستقیماً زیر کابین آسانسور بدون نیاز به سیستم هیدرولیک پیچیده‌تری نصب شده و مستقیماً به کابین متصل است.
•  این نوع آسانسور معمولاً برای کاربردهای کم‌ترافیک و کم‌ارتفاع مناسب است و قابلیت نصب در فضاهای محدود را دارد.

آسانسور هیدرولیک جک بغل:

• هیدرولیک بغلی برای حرکت کابین آسانسور استفاده می‌شود. در این نوع آسانسور، جک هیدرولیک بغلی به کابین متصل است و با فشار و انبساط مایع هیدرولیک، کابین به بالا و پایین حرکت می‌کند.
• این نوع آسانسور معمولاً برای کاربردهای با ارتفاع متوسط تا بالا مناسب است و به‌عنوان یک گزینه اقتصادی و کارآمد برای ارتقاء سیستم‌های آسانسور استفاده می‌شود.

آسانسور هیدرولیک جک از زیر:

• توسط یک جک هیدرولیک که به یک سیلندر پر شده با روغن متصل است، ایجاد می‌شود. وقتی که فشار به جک اعمال می‌شود، روغن به داخل سیلندر فشرده می‌شود و باعث حرکت آسانسور به بالا یا پایین می‌شود.
• این نوع آسانسورها برای انتقال افراد و بارهای سبک در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند و به دلیل سادگی و کارایی بالا، بسیار محبوب‌اند.

مشخصات فنی آسانسور هیدرولیکی

مشخصات فنی آسانسور هیدرولیک با توجه به مدل خاص و سازنده می‌تواند متفاوت باشد. استاندارد آسانسور هیدرولیک را نیز می‌توانید از این لینک مشاهده کنید. در اینجا برخی از مشخصات فنی متداول آسانسور هیدرولیک بیان شده است:

1. ظرفیت: آسانسورهای هیدرولیک معمولاً ظرفیتی بین 2000 تا 5000 پوند (907 تا 2268 کیلوگرم) دارند. ظرفیت آسانسور با عواملی مانند اندازه کابین آسانسور و ظرفیت باربری سیستم هیدرولیک تعیین می‌شود.
2. ابعاد آسانسور هیدرولیکی: عرض، معمولاً بین 80 تا 110 سانتی‌متر است. طول، بستگی به تعداد مسافران و ابعاد ساختمان دارد، اما معمولاً بین 120 تا 200 سانتی‌متر است. ارتفاع آسانسور معمولاً بین 200 تا 250 سانتی‌متر است. ابعاد درب ورودی آسانسور نیز باید با ابعاد کابین آسانسور همخوانی داشته باشد.
3. سرعت: آسانسورهای هیدرولیک به‌طور کلی در مقایسه با آسانسورهای کششی کندتر هستند. آن‌ها معمولا محدوده سرعت 0.2 تا 0.5 متر در ثانیه (0.7 تا 1.6 فوت در ثانیه) دارند. سرعت پایین‌تر برای ساختمان‌های کم‌مرتبه تا متوسط که در آن‌ها سرعت عامل مهمی نیست، مناسب است.
4. ارتفاع سفر: ارتفاع سفر یک آسانسور هیدرولیک به حداکثر مسافتی که کابین آسانسور می‌تواند به صورت عمودی طی کند اشاره دارد. آسانسورهای هیدرولیک معمولاً در ساختمان‌هایی با ارتفاع تا 60 فوت (18 متر) استفاده می‌شود، اگرچه می‌توان آن‌ها را برای ساختمان های بلندتر نیز طراحی کرد.
5. برق مورد نیاز: آسانسورهای هیدرولیک برای کارکردن پمپ هیدرولیک و سایر اجزای الکتریکی به منبع تغذیه نیاز دارند. قدرت مورد نیاز بسته به اندازه و ظرفیت آسانسور معمولاً بین 10 تا 20 اسب بخار است.
6. سیستم کنترل: سیستم کنترل یک آسانسور هیدرولیک شامل اجزایی مانند کنترل کننده‌ها، سنسورها و وسایل ایمنی است. این قطعات باهم کار می‌کنند تا عملکرد آسان و ایمن آسانسور را تضمین کنند.
7. ویژگی‌های ایمنی: آسانسورهای هیدرولیک به ویژگی‌های ایمنی مختلف برای محافظت از مسافران و جلوگیری از حوادث مجهز هستند. این‌ها ممکن است شامل دکمه‌های توقف اضطراری، حسگرهای درب، قفل‌ها و سیستم‌های برق پشتیبان باشند.
8. الزامات تعمیر و نگهداری: آسانسورهای هیدرولیک عموماً نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارند. وظایف تعمیر کار آسانسور و نگهداری منظم برای این آسانسور نیز ممکن است شامل بررسی سطوح سیال هیدرولیک و بازرسی دریچه‌ها باشد.

برای دریافت مشخصات فنی خاص برای یک سیستم آسانسور هیدرولیک خاص، مشورت با یک تکنسین یا سازنده آسانسور دارای مجوز بسیار مهم است، زیرا آن‌ها می‌توانند بر اساس عواملی مانند الزامات ساختمان، انطباق کدها و گزینه‌های سفارشی‌سازی متفاوت باشند.

آسانسور هیدرولیک یا کششی؟ کدام را انتخاب کنیم؟

انتخاب بین آسانسور هیدرولیک یا کششی به عوامل مختلفی مانند ارتفاع ساختمان، سرعت مورد نیاز، در دسترس بودن فضا و بودجه بستگی دارد. در اینجا چند تفاوت کلیدی بین آسانسورهای هیدرولیک و کششی وجود دارد تا به شما در تصمیم‌گیری آگاهانه کمک کند:

 آسانسور هیدرولیک:

1. عملکرد: آسانسورهای هیدرولیک از یک سیستم هیدرولیک برای بلند کردن کابین آسانسور با فشار دادن مایع هیدرولیک به داخل سیلندر و رها کردن آن برای پایین آوردن کابین استفاده می‌کنند.
2. سرعت: آسانسورهای هیدرولیک معمولاً در مقایسه با آسانسورهای کششی کندتر هستند و سرعت آن‌ها معمولاً بین 0.2 تا 0.5 متر در ثانیه است.
3. ارتفاع سفر: آسانسورهای هیدرولیک برای ساختمان‌های کم‌ارتفاع تا متوسط همان‌طور که قبلا گفته شد با ارتفاع تا 60 فوت (18 متر) مناسب هستند.
4. تعمیر و نگهداری: آسانسورهای هیدرولیک در مقایسه با آسانسورهای کششی نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارند، زیرا دارای قطعات متحرک کمتر و مکانیسم‌های ساده‌تری هستند. برای دریافت خدمات تعمیر اسانسور تهران کلیک کنید.

 آسانسور کششی:

1. عملکرد: آسانسورهای کششی از طناب‌ها یا تسمه‌های فولادی متصل به موتور الکتریکی برای بالا و پایین بردن کابین آسانسور استفاده می‌کنند.
2.  سرعت: آسانسورهای کششی می‌توانند در مقایسه با آسانسورهای هیدرولیک سرعت‌های بالاتری داشته باشند که آن‌ها را برای ساختمان‌های بلند با زمان حرکت سریعتر مناسب می‌کند.
3. ارتفاع سفر: آسانسورهای کششی معمولاً در ساختمان‌های بلند با ارتفاع بیش از 60 فوت استفاده می‌شوند، زیرا می‌توانند بارها و سرعت‌های بالاتر را تحمل کنند.
4. تعمیر و نگهداری: آسانسورهای کششی ممکن است در مقایسه با آسانسورهای هیدرولیک به دلیل پیچیدگی سیستم موتور و محرک، نیاز به نگهداری بیشتری داشته باشند.

به طور خلاصه، اگر ساختمانی با ارتفاع کم تا متوسط، با سرعت متوسط و فضای محدود دارید، یک آسانسور هیدرولیک ممکن است یک انتخاب مقرون به‌صرفه و کارآمد باشد. 

از سوی دیگر، اگر ساختمان با تعداد طبقات زیاد و نیاز به سرعت سریع‌تر و همچنین ملاحظات طراحی پیچیده‌تر دارید، آسانسور کششی ممکن است مناسب‌تر باشد. مشاوره و کارشناس یا سازنده آسانسور می‌تواند به شما در تعیین بهترین نوع آسانسور برای نیازهای خاص خود کمک کند.

هزینه نصب آسانسور هیدرولیکی

هزینه نصب آسانسور هیدرولیک بسته به عوامل مختلفی مانند نوع ساختمان، اندازه آسانسور، ارتفاع سفر، سرعت مورد نیاز، موقعیت مکانی و ویژگی های اضافی می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. به‌طور متوسط، هزینه نصب آسانسور هیدرولیک از آسانسور کششی پایین‌تر است.

برای درک بهتر هزینه کلی نصب آسانسور هیدرولیک برای پروژه خاص خود، دریافت قیمت از چندین سازنده یا پیمانکار آسانسور مهم است. علاوه بر این، مشاوره با یک متخصص آسانسور یا پیمانکار می‌تواند به شما کمک کند مقرون به‌صرفه‌ترین و کارآمدترین آسانسور را برای ساختمان خود انتخاب کنید.

نحوه کار آسانسور هیدرولیک

آسانسور هیدرولیک نوعی آسانسور است که با استفاده از فشار سیال کار می‌کند. موتور این آسانسور شامل یک سیلندر پر از مایع و یک پیستون است که در داخل سیلندر بالا و پایین حرکت می‌کند، و همچنین سیستمی از دریچه‌ها و پمپ‌هایی که جریان سیال را کنترل می‌کنند. 

آسانسور هیدرولیک بر اساس اصل قانون پاسکال کار می‌کند که می‌گوید زمانی که فشار به یک سیال محدود اعمال می‌شود، آن فشار به‌طور یکسان در همه جهات منتقل می‌شود.

عملیات آسانسور هیدرولیک زمانی شروع می‌شود که یک موتور الکتریکی یا پمپ فعال شده و سیال هیدرولیک (معمولاً روغن) را از طریق یک‌سری سوپاپ وارد سیلندر می‌کند. سیال معمولاً در یک مخزن واقع در پایه چاه آسانسور ذخیره می‌شود. هنگامی که سیال به داخل سیلندر پمپ می‌شود، به پیستون فشار آورده و باعث حرکت آن به سمت بالا می‌شود.  پیستون به یک سکو یا ماشینی که مسافر یا بار را حمل می‌کند وصل می‌شود.

همانطور که پیستون به سمت بالا حرکت کرده، سکو را همراه با خود بلند می‌کند. سرعت حرکت پلت‌فرم با تنظیم جریان سیال به داخل سیلندر کنترل می‌شود. هنگامی که سکو به طبقه مورد نظر می‌رسد، پمپ متوقف می‌شود و دریچه‌ها فشار را آزاد می‌کنند و به سیال اجازه می‌دهند تا به مخزن برگردد. این باعث می‌شود پیستون پایین بیاید و سکو را به سطح زمین بازگرداند.

یکی از اجزای کلیدی آسانسور هیدرولیک، سیستم کنترل است که شامل سنسورها و وسایل ایمنی برای اطمینان از عملکرد روان و ایمن است. به‌عنوان مثال، سوئیچ‌های محدود برای تشخیص زمانی که سکو به یک طبقه خاص رسیده است و به پمپ سیگنال توقف می‌دهد استفاده می‌شود. سوپاپ‌های ایمنی نیز برای جلوگیری از اضافه‌بار یا افت فشار ناگهانی که می‌تواند باعث خرابی آسانسور شود، تعبیه شده است.

یکی دیگر از ویژگی های مهم آسانسورهای هیدرولیک قابلیت کارکرد آن‌ها حتی در زمان قطع برق است. این به این دلیل است که سیستم‌های هیدرولیک برای عملکرد به برق متکی نیستند. 

آن‌ها فقط به مایع هیدرولیک و اجزای مکانیکی نیاز دارند. در صورت قطع برق، آسانسور همچنان می‌تواند به‌صورت دستی با آزاد کردن فشار در سیلندر با استفاده از پمپ دستی یا مکانیزم اضطراری دیگر کار کند.

آسانسورهای هیدرولیک معمولاً در ساختمان‌های کم‌مرتبه استفاده می‌شوند که سرعت و کارایی آن به اندازه ساختمان‌های بلندمرتبه حیاتی نیست. آن‌ها به دلیل عملکرد روان و بی‌صدا و همچنین قابلیت اطمینان و سهولت نگهداری شناخته شده‌اند. 

با این حال، آن‌ها در مقایسه با انواع دیگر آسانسورها دارای محدودیت‌هایی هستند.  به‌عنوان مثال، آسانسورهای هیدرولیک معمولاً ظرفیت وزن کمتر و سرعت کمتری نسبت به آسانسورهای کششی دارند.

اجزای آسانسور هیدرولیکی

آسانسور هیدرولیک از چندین جزء کلیدی تشکیل شده است. این اجزا عبارتند از:

1. سیلندر هیدرولیک: سیلندر هیدرولیک ساختاری لوله مانند است که حاوی سیال هیدرولیک (معمولاً روغن) و یک پیستون است. هنگامی که فشار به سیال وارد می‌شود، پیستون در داخل سیلندر به سمت بالا و پایین حرکت می‌کند و نیروی بالابر مورد نیاز برای بالا بردن سکو را ایجاد می‌کند.
2. پیستون: پیستون جزء جامد و استوانه‌ای است که در داخل سیلندر هیدرولیک به بالا و پایین حرکت می‌کند. به پلت‌فرم یا کابین بالابر متصل است و با تغییر فشار سیال هیدرولیک وظیفه بلند کردن و پایین آوردن آن را بر عهده دارد.
3. پمپ هیدرولیک: پمپ هیدرولیک وسیله‌ای مکانیکی است که سیال هیدرولیک را تحت فشار قرار می‌دهد و آن را در سیستم به گردش در می‌آورد. به‌طور معمول توسط یک موتور الکتریکی یا موتور نیرو می‌گیرد و وظیفه تولید نیروی مورد نیاز برای بلند کردن بارهای سنگین را بر عهده دارد.
4. سوپاپ: از شیرها برای کنترل جریان سیال هیدرولیک در داخل سیستم استفاده می‌شود. انواع مختلفی از شیرها مانند شیرهای کنترل، شیرهای کمکی و شیرهای بازرسی وجود دارند که فشار، جهت و سرعت سیال را هنگام حرکت در بالابر هیدرولیک تنظیم می‌کنند.

5. سیال هیدرولیک: سیال هیدرولیک روغنی با طراحی خاص است که برای انتقال فشار درون سیستم استفاده می‌شود. برای ایجاد نیروی مورد نیاز برای بلند کردن اجسام سنگین و روانکاری قسمت‌های متحرک آسانسور هیدرولیک بسیار مهم است.
6. مخزن: مخزن ذخیره‌ای است که سیال هیدرولیک را در زمانی که استفاده نمی‌شود نگه می‌دارد. همچنین به دفع گرمای تولید شده در حین کار کمک می‌کند و به حباب‌های هوا اجازه می‌دهد از سیال خارج شوند و عملکرد صاف و کارآمد بالابر هیدرولیک را تضمین می‌کند.
7. سیستم کنترل: سیستم کنترل یک بالابر هیدرولیک شامل حسگرها، سوئیچ‌ها و وسایل ایمنی است که عملکرد آسانسور را نظارت و تنظیم می‌کند. سوئیچ‌های محدود برای تشخیص زمانی که سکو به طبقات خاصی می‌رسد استفاده می‌شود، در حالی که دستگاه‌های ایمنی مانند سنسورهای اضافه‌بار و دکمه‌های توقف اضطراری عملکرد ایمن را تضمین می‌کنند.
8. موتور: موتورهای هیدرولیکی استفاده شده در آسانسورها عموماً به دو نوع تقسیم می‌شوند؛ موتور هیدرولیک پیستونی (Piston Hydraulic Motor) این نوع موتور هیدرولیک بر اساس اصل کارکرد پیستون‌ها و سیلندرهای هیدرولیک عمل می‌کند و موتور هیدرولیک بادی (Gear Hydraulic Motor) این نوع موتور هیدرولیک بر اساس اصل کارکرد گیربکس‌های هیدرولیک عمل می‌کند.

این قطعات باهم کار می‌کنند تا وسیله‌ای قابل اعتماد و کارآمد برای بلند کردن بارهای سنگین یا جابجایی افراد بین سطوح مختلف ساختمان فراهم کنند. این بالابرها با به‌کارگیری نیروی فشار هیدرولیک، می‌توانند حرکتی نرم و کنترل شده را ارائه دهند و در عین حال ایمنی و پایداری را در طول عملیات خود حفظ کنند.

مزایا و معایب آسانسور هیدرولیک

آسانسورهای هیدرولیک در مقایسه با انواع دیگر آسانسورها مانند آسانسورهای کششی یا پنوماتیک دارای مزایا و معایب متعددی هستند. در اینجا برخی از مزایا و معایب آسانسور هیدرولیکی آورده شده است:

 مزایای آسانسور های هیدرولیکی

1. مقرون به‌صرفه: نصب و نگهداری آسانسورهای هیدرولیک به‌طور کلی در مقایسه با آسانسورهای کششی مقرون به‌صرفه‌تر است. آن‌ها به اجزای ساده‌تری نیاز دارند و نیازی به موتورخانه ندارند، که آنها را به گزینه‌ای مقرون به‌صرفه برای ساختمان‌های کم‌ارتفاع تبدیل می‌کند.
2. عملکرد صاف و بی‌صدا: آسانسورهای هیدرولیک عملکرد نرم و بی صدا را ارائه می‌دهند و آن‌ها را به عنوان آسانسور مسکونی، بیمارستان‌ها و سایر مکان‌هایی که سطح سر و صدا باید به حداقل برسد مناسب است.
3. مصرف انرژی: آسانسورهای هیدرولیک از سیال هیدرولیک برای بالا بردن و پایین آوردن سکو استفاده می‌کنند که نسبت به انواع دیگر آسانسورها انرژی کمتری نیاز دارد. آن‌ها به‌خصوص در ساختمان‌های کم تردد از نظر انرژی کارآمدترند.
4. عملکرد قابل اعتماد: آسانسورهای هیدرولیک به دلیل قابلیت اطمینان و دوام خود شناخته شده‌اند. قطعات متحرک کمتری در مقایسه با آسانسورهای کششی دارند که خطر نقص‌های مکانیکی و خرابی را کاهش می‌دهد.
5. نصب آسان: نصب آسانسورهای هیدرولیک آسان‌تر از آسانسورهای کششی است. زیرا به اتاق موتورخانه یا سیستم وزنه تعادل نیاز ندارند. این ویژگی آن‌ها را به گزینه‌ای مناسب برای مقاوم‌سازی ساختمان‌های موجود تبدیل می‌کند.

معایب آسانسور هیدرولیکی

1. سرعت و ارتفاع محدود: آسانسورهای هیدرولیک معمولاً کندتر هستند و ارتفاع حرکت کمتری نسبت به آسانسورهای کششی دارند. آن‌ها برای ساختمان‌های کم ارتفاع با حداکثر پنج یا شش طبقه مناسب‌اند.
2. فضای مورد نیاز: آسانسورهای هیدرولیک به پمپ و مخزن هیدرولیک نیاز دارند که می‌تواند فضای ساختمان را اشغال کند.
3. تاثیرات زیست محیطی: آسانسورهای هیدرولیک از مایع هیدرولیک استفاده می‌کنند که در صورت مدیریت نادرست می‌تواند برای محیط زیست مضر باشد. نشت سیال هیدرولیک می‌تواند خاک و منابع آب را آلوده کند.
4. الزامات نگهداری: در حالی که آسانسورهای هیدرولیک به‌طور کلی قابل اعتمادند، برای اطمینان از عملکرد مطلوب نیاز به تعمیر و نگهداری منظم دارند. سیال هیدرولیک نیاز به نظارت و تعویض دوره‌ای دارد و قطعاتی مانند آب‌بند و شیرها ممکن است به مرور زمان نیاز به بررسی و تعویض داشته باشند.
5. ظرفیت‌بار محدود: آسانسورهای هیدرولیک، ظرفیت‌ بار کمتری نسبت به آسانسورهای کششی دارند. آن‌ها برای حمل‌و‌نقل مسافر یا بارهای سبک به جای بارهای سنگین مناسب‌اند.

سخن پایانی

با توجه به ساختار ساده و کارآمد آسانسور هیدرولیک، این نوع آسانسورها به‌عنوان یک گزینه مناسب برای برخی ساختمان‌ها و محیط‌ها طرح می‌شوند. 

با استفاده از سیستم هیدرولیک، حرکت آسانسور به‌طور صاف و بدون لرزش انجام می‌شود و این باعث افزایش راحتی و امنیت مسافران می‌شود. به‌علاوه، هزینه نصب و نگهداری کمتر از آسانسورهای برقی، از دیگر مزایای استفاده از آسانسور هیدرولیک است.